گفت‌وگو با رئیس سازمان نصر کشور؛ از نیاز به توسعه پهنای باند تا تلاش برای صادرات خدمات و توانمندی‌ها

تقویت بخش خصوصی صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات، یکی از مهم ترین نیازهای کشور برای توسعه این صنعت است و بدون شک بدون مشارکت بازیگران این عرصه، امکان تحقق بسیاری از اهداف و برنامه‌های این حوزه وجود ندارد. سازمان نظام صنفی رایانه ای کشور به عنوان نهاد قانونی بخش خصوصی در صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور، که بیش از 20 هزار عضو حقیقی و حقوقی در سراسر کشور را تحت پوشش خود دارد، نقش مهمی در این زمینه دارد و باید دید نگاه و برنامه‌ آنها برای این مهم چیست. به گزارش سیتنا، سید حسن هاشمی، رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور با خبرنگار سیتنا به گفت‌وگو نشست و به سوالات ما درباره نیازها و الزاماتی مانند پهنای باند اینترنت، توسعه شبکه فیبرنوری و همچنین صادرات خدمات فنی و مهندسی فناوری اطلاعات و ارتباطات پاسخ داد که مشروح آن را در ادامه می خوانید.

نظر به افزایش تعرفه‌های اینترنت در سال جاری و وعده اپراتورها برای بهینه سازی زیرساخت‌ها، به نظر جنابعالی اولویت اصلاح و بهینه سازی شبکه باید در چه بخش هایی باشد؟
در حوزه پهنای باند، کشور دچار مشکل است. میزان آن، نیاز روز کشور و ورودی ها یکسان نیست و با هم همخوانی ندارد. همچنین مسائلی مانند فیلترینگ و ساختار توزیع تخصیص پهنای باندی وجود دارد که بر این حوزه تاثیرگذار است؛ به عنوان مثال، در حال حاضر وضعیت توزیع در شبکه به گونه‌ای است که بخش عمده‌ای از دیتا باید به سرورهای تهران بیاید و مجددا در باقی نقاط کشور توزیع شود. این روند آسیب زننده است و طبیعتا مشکلات بسیاری به همراه دارد. توقعی که ما از شبکه ملی اطلاعات داریم این است که این قبیل دغدغه‌ها را برطرف کند و بتوانیم شبکه‌ای پایدار داشته باشیم که البته طبیعتا این کار زمان‌بر است و در حالت فعلی و در کوتاه مدت نیاز به پهنای باند بیشتری داریم. نکته مهمتر این است که برای اصلاح این مشکلات ساختاری و افزایش ظرفیت پهنای باند، باید از بخش خصوصی دعوت شود و با مشارکت بیشتر این بخش مشکلات رفع شود. البته توانایی بخش خصوصی صنعت فاوا فقط محدود به حوزه پهنای باند نیست و می‌تواند کمک‌های بیشتری به دولت و مردم ارائه دهد. مثلا در موضوع اینترنت ماهواره‌ای در منطقه، بخش خصوصی می‌تواند ظرفیت‌هایی را برای پارک‌ها و دانشگاه‌ها تامین کند و سرعت بالاتری را در دسترس قرار دهد و دغدغه‌هایی این چنینی را برطرف کند.

پیرامون برنامه وزارت ارتباطات برای پروژه FTTx، ارزیابی و پیشنهاد شما برای توسعه و پیشبرد آن چیست و بخش خصوصی در کدام بخش این پروژه می تواند نقش موثرتری ایفا کند؟
تحقق این هدف بدون کمک بخش خصوصی امکان پذیر نیست. منابع دولت و وزارت ارتباطات به تنهایی امکان اجرایی کردن این برنامه را ندارند. در طرف مقابل، بخش خصوصی هم به دلیل مشکلاتی مانند مسائل اقتصادی، تورم، افزایش بی سابقه حقوق و دستمزد و مسائلی از این دست، تضعیف شده و ظرفیت و توان کافی برای سرمایه گذاری گسترده را ندارد. در این شرایط باید بخش خصوصی حمایت مالی شود و اگر بخش خصوصی سریع‌تر تقویت نشود کشور نمی‌تواند در این حوزه توسعه یابد. نکته مهم اینکه، ظرفیت اسمی با ظرفیت واقعی متفاوت است؛ روی کاغذ همه چیز منطقی است، اما در اجرا از واقعیت دور هستیم و اگر می‌خواهیم به اهداف توسعه در سال 1404 برسیم باید حمایت مالی از بخش خصوصی انجام شود و شرکت‌ها به روز رسانی شوند تا بتوانند برای تصمیماتی که دولت می گیرد، همراه باشند و کار را پیش ببرند.

در حوزه‌های مختلف صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات با چالش هایی مواجه ایم اما به صورت دقیق موانع حل این چالش های مشخص نیست و دولت و بخش خصوصی راهکار شفافی برای رفع این مشکلات ندارند. به نظر جنابعالی ریشه مشکل از کجاست و راهکار رفع این مشکلات چیست؟
مشکلات این حوزه متعدد است، اما اگر بخواهیم به عنوان مثال به یکی از آن ها اشاره کنیم، باید این مساله را مطرح کنم که متاسفانه در حال حاضر در حوزه‌ای مانند مراکز داده، هیچ اطلاعات دقیق و جامعی در کشور وجود ندارد. ما در دوره جدید فعالیت سازمان، به دنبال آن هستیم که برای این مشکلات صنعت راهکار دقیق و شفاف ارائه کنیم و به عنوان نمونه برای همین مساله بی شناسنامه بودن مراکز داده هم طرح‌مان را ارائه کرده ایم. یکی از اهداف توسعه‌ای سازمان نصر کشور این حوزه بوده و با رایزنی هایی که با وزارت ارتباطات داشتیم، بستر آن فراهم شده است که تمام بخش‌های صنعت را شناسنامه دار می‌کنیم و دقیقا بدانیم هر سرور و هر داده‌ ما در کجا و در چه وضیعتی است. تا زمانی که این حوزه شناسنامه دار نشود، نقشه راه مشخص نخواهد شد. اگر بخش‌های مختلف شناسنامه دار شوند و محصولات و عمر تکنولوژیکی این محصولات و مشخصات فنی آن شفاف شود، می توانیم برنامه ریزی توسعه ای داشته باشیم و نقشه راه را اجرایی کنیم. اما در حال حاضر این دیتا وجود ندارد و فقط یک سری آمار اولیه وجود دارد در حالی که این آمار با واقعیت دیتایی یکی و نزدیک نیست. در این دوره به جد دنبال این هستیم که دیتا تهیه کنیم تا این دغدغه رفع شود.

در این راستا چه اقداماتی انجام داده اید؟
کمیته‌های فنی تشکیل شده و در آینده به دنبال آن هستیم که 1500 کارشناس در سطح کشور برای این حوزه آموزش داده شوند. پیشنهادات سازمان برای اجرای این پروژه به وزارت ارتباطات ارائه شده است. بودجه مورد نیاز اجرای آن هم یک بودجه حداقلی است که شاید از نظر مقیاس مشابه اعتباری باشد که برای چند صد متر آسفالت در کشور هزینه می شود. با اختصاص این اعتبار از طرف وزارتخانه، کار را آغاز خواهیم کرد و در فاز اول طرح را از طریق دانشگاه و پارک فاوا راستی آزمایی کنیم. بعد از این که در یک مرحله، دیتای تهیه شده راستی آزمایی و مستند کنیم، به روزرسانی سال‌های بعدی با هوش مصنوعی انجام خواهد شد و در نتیجه همیشه می توانیم شناسنامه‌ای کامل از صنعت و زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور داشته باشیم که همواره جلوی چشم ما خواهد بود و می‌توانیم سایر برنامه‌های توسعه‌ای مورد نیاز را بر اساس آن تعریف کنیم.

برنامه شرکت‌های عضو سازمان برای حضور در جوامع بین المللی برای معرفی خدمات و محصولات چیست؟
در این دوره یکی از حوزه‌هایی که مورد توجه قرار گرفته، حوزه بین الملل است. در این زمینه با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز جلساتی برگزار کردیم و به زودی تفاهم نامه‌ مشترکی امضاء خواهیم کرد تا سازمان نصر بتواند سندی برای توسعه صادرات خدمات فنی و مهندسی حوزه فاوا از جمله نرم افزار ارائه کند و سند پیشنهادی و نقشه راه ارائه کند. در این خصوص اخیرا با سازمان یونیدو هم جلسه ای داشتیم و کمک خواستیم تا واسط ما با حوزه بین الملل باشند. با توجه به تحریم‌های اعمالی بر بخش خصوصی، سازمان ملل واسط خوبی خواهد بود تا معرف بخش خصوصی صنعت فاوا باشد و بتوانیم توانمندی نیروهای متخصص کشورمان را به جهان معرفی کنیم. یکی از نکاتی که در جلسات با نمایندگان یونیدو داشتیم، این بود که شرکت‌های فعال ایرانی در این صنعت باید پروفایل ها و رزومه‌های استاندارد بین المللی داشته باشند که در این خصوص مقرر شد استانداردهای آنها را برای ایجاد پروفایل دریافت کنیم و در اطلس فناوری که در حال تدوین آن هستیم، این ساختار را به شرکت‌ها ارائه دهیم و مقدمات لازم برای تعاملات بین المللی را فراهم کنیم.